Psikanaliz, insan davranışları, düşünceleri, duyguları ve kişilik yapısı üzerinde derinlemesine inceleme ve anlayış geliştirmeyi amaçlayan bir psikoterapi ve psikolojik teoridir. Psikanaliz,
Sigmund Freud tarafından geliştirilmiş ve 19. ve 20. yüzyıl psikolojisinin önemli bir bileşeni haline gelmiştir. Temel prensipleri şunlardır:
Bilinçdışı: Freud'a göre, insanların bilinçli düşüncelerinin ve davranışlarının altında bilinçdışında bulunan birçok istek, düşünce ve duygu yatar. Bilinçdışı, insanların davranışlarını etkileyen güçlü bir faktördür.
Psikoseksüel Gelişim: Freud, insanların cinsel gelişiminin yaşam boyu süren bir süreç olduğunu ve çocukluk döneminden ergenliğe kadar farklı evrelerden geçtiğini öne sürmüştür. Bu evreler arasındaki sorunlar ve çatışmalar, yetişkinlikteki kişilik ve davranışlar üzerinde etkili olabilir.
Savunma Mekanizmaları: Freud, insanların bilinçdışındaki dürtüleri ve düşünceleri kabul edemediği durumlarda, savunma mekanizmaları olarak bilinen psikolojik süreçleri kullanarak bu düşünceleri bastırmaya çalıştığını ileri sürmüştür. Bu mekanizmalar, örneğin inkâr, baskılama ve yer değiştirme gibi süreçleri içerir.
Terapi: Psikanalitik terapi, hastaların bilinçdışı düşüncelerini ve duygusal içeriklerini anlamalarına yardımcı olmayı amaçlar. Bu terapi türünde, hastalar genellikle rahat bir pozisyonda otururken uzun süreli konuşmalar yaparlar ve terapist, bilinçdışı süreçleri anlamalarına yardımcı olur.
Freud'un psikanalitik teorileri ve terapileri, psikolojinin gelişiminde önemli bir rol oynamıştır, ancak aynı zamanda eleştirilere de tabi tutulmuştur. Psikanaliz, daha sonra gelişen diğer psikoterapi ve psikolojik yaklaşımlarla birlikte varlığını sürdürmüş, ancak günümüzde pek çok farklı terapi ve yaklaşım bulunmaktadır ve psikanaliz sadece bunlardan birisidir.