İlluminati, birçok komplo teorisine konu olan ve genellikle gizli bir dünya düzeni ya da elit grup olarak tasvir edilen bir terimdir. Ancak, bu kavramın gerçek varlığı hakkında somut deliller bulunmamaktadır, ve birçok iddia ve hikaye genellikle spekülasyon ve efsanelere dayanmaktadır.
İlluminati'nin kökeni, 18. yüzyılda Almanya'da ortaya çıkan bir aydınlanma dönemi örgütüne dayanır. Maymunlu Üniversite (Bavarian Illuminati olarak da bilinir) adlı bu örgüt, aydınlanma prensiplerini yaymayı amaçlayan bir grup entelektüel tarafından kuruldu. Ancak, 1785'te Bavyera hükümeti tarafından kapatıldı.
Günümüzdeki popüler kültürdeki Illuminati algısı, genellikle güçlü ve zengin kişilerin, dünya olaylarına ve karar alma süreçlerine gizlice hakim olduklarına dair komplo teorileri etrafında dönüyor. Ancak, bu tür iddialar genellikle gerçeklikle uyumlu değildir ve bilim, mantık ve tarihle desteklenmemektedir. Çoğu uzman, Illuminati'nin bir dünya hükümeti veya gizli bir dünya düzeni oluşturduğuna dair iddiaların temelsiz ve spekülatif olduğunu belirtir.