Tarih öncesi dönemdeki ilk uygarlıklar arasında, Mezopotamya bölgesindeki Sümer Uygarlığı öne çıkmaktadır. Sümerler, M.Ö. 4. ve 3. binyıllar arasında Mezopotamya'da (bugünkü Irak'ın büyük bir kısmı) yaşamış olan bir topluluktur. Sümerler, dünya tarihindeki ilk yazılı dil olan Sümerce'yi kullanmışlardır. İşte Sümer Uygarlığı hakkında bazı temel bilgiler:
Şehir-Devletleri: Sümerler, tarih boyunca bilinen ilk şehir-devletlerini inşa eden topluluklardan biriydi. Her şehir, kendi hükümetine, tapınağına, su ve tarım sistemlerine sahipti. En önemli Sümer şehir-devletleri arasında Uruk, Ur, Lagash ve Nippur bulunmaktadır.
Yazılı Dil ve Kültür: Sümerler, M.Ö. 3300 ile 2000 yılları arasında Sümerce adı verilen bir dilde yazılı belgeler bırakmışlardır. Bu belgeler, çeşitli konuları, hukuki düzenlemeleri, tapınak işlerini ve ticareti içeriyordu. Sümerlerin yazılı kültürü, tarih öncesi dönemin sona erdiği ve tarih çağının başladığı kabul edilen bir döneme ışık tutar.
Tarım ve Sulama: Sümerler, Mezopotamya'nın verimli topraklarında tarımı geliştirdiler. Buğday ve arpa gibi ürünleri yetiştirdiler. Sulama kanalları inşa ederek su kaynaklarını yönettiler ve bu, tarım verimliliğini artırdı.
Zigguratlar ve Tapınaklar: Sümerlerin inşa ettiği büyük yapılardan biri de zigguratlar olarak adlandırılan tapınak piramitleriydi. Bu zigguratlar, tapınaklarını barındırır ve toplumun dini yaşantısında önemli bir rol oynardı.
Matematik ve Astronomi: Sümerler, matematik ve astronomi konularında ileri düzeyde bilgiye sahipti. 60 sayısına dayalı bir sayı sistemine sahiptiler ve günümüzde kullanılan saat ve dakika sistemini oluşturmuşlardır. Ayrıca, gökyüzündeki yıldızları ve gezegenleri gözlemleyerek astronomi alanında da önemli ilerlemeler kaydetmişlerdir.
Sümer Uygarlığı, tarih öncesi döneminin sonlarına doğru büyük bir uygarlık olarak ortaya çıktı ve birçok kültüre ve medeniyete ilham kaynağı oldu.