22 Kasım 2024 Cuma

İstanbul, Türkiye

Little Albert Deneyi Nedir? Sonuçları Nelerdir?

Image

Little Albert Deneyi, psikoloji tarihinde önemli bir deneydir. Bu deney, 1920'lerde Amerikalı psikolog John B. Watson ve asistanı Rosalie Rayner tarafından gerçekleştirilmiştir. Deney, insan koşullanması teorisini desteklemek amacıyla yapılmıştır.
 
Deneyde, 9 aylık bir bebek olan "Albert" adlı çocuk üzerinde çalışılmıştır. Albert, deneyin başlangıcında herhangi bir korku veya endişe belirtisi göstermemekteydi. Deneyde, Albert'in birçok farklı nesne ve hayvana (fare, köpek, tavşan, pamuk, maskeler vb.) maruz bırakıldıktan sonra, bu nesnelerle beraber bir şartlı uyarıcı olan bir yüksek sesli gong sesi eşleştirilmiştir. Sonuç olarak, Albert bu nesnelere maruz kaldığında gong sesiyle birlikte korku tepkileri göstermeye başlamıştır. Bu süreçte, Albert'in beyinleri tarafından korku tepkileri vermesi, bu nesnelere karşı koşullanmış olduğunu göstermiştir.
 
Little Albert Deneyi'nin sonuçları, insanların koşullanabilir olduğunu ve çevresel faktörlerin insan davranışlarını şekillendirebileceğini göstermiştir. Bu deney, klasik koşullanma teorisine önemli bir destek sağlamıştır. Ancak deneyin etik açıdan eleştirilmesine de neden olmuştur, çünkü Albert'in deney sürecinde maruz kaldığı korku ve stresin etkileri göz ardı edilmiş ve Albert üzerinde uzun vadeli bir etkisi olup olmadığına dair izleme yapılmamıştır. Bu nedenle, Little Albert Deneyi, etik ve metodolojik açıdan tartışmalı bir deney olarak bilinir.